- уыйбӕрц
- იმდენი, ამდენი, ბევრიуыйбӕрц адӕм нӕ федтон ამდენი ხალხი არ მინახავს
Гуырдзиаг-ирон, ирон-гуырдзиаг дзырдуат. Беппиты Н. 2012.
Гуырдзиаг-ирон, ирон-гуырдзиаг дзырдуат. Беппиты Н. 2012.
САТАНА — Уæларвон Уастырджи æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæйы (Сасанайы) чызг. Райгуырд зæппадзы Уырызмæг æмæ Хæмыцы мард мадæй. Уастырджийы зæрдæмæ Дзерассæ афтæ тынг цыд, æмæ удæгасæй йæ къухы куы нæ бафтыд, уæд æм мардæй зæппадзмæ бацыд. «Нымæтын ехсæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СОСЛАН — тж. СОЗЫРЫХЪО Нарты кадджыты зындгонддæр, бирæвæрсыгдæр, ныхмæвæрддæр фæлгонцтæй иу. Йæ райгуырдæй йæ мæлæтмæ йæ алы ми дæр, йæ удыхъæд суанг йæ конд æмæ йæ уæлæдарæс дæр диссаг кæмæн сты, ахæм хъæбатыр у Сослан. Йæ хъæбатырдзинад, йæ тых, йæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БАДÆНТЫ ХИСТ — тж. БАДÆНТÆ см. БАДÆНТЫ ХИСТ – перевод Ног азæй къуыри куы рацæуы, уæд къуырисæрæхсæв ног мæрдджынтæ фæкæнынц Бадæнтæ. Кусарт акæнынц, сцæттæ кæнынц нозт, алыхуызон хæринæгтæ, адджинæгтæ, дыргътæ, халсартæ. Раздæр иу Бадæнтæм зианæн йæхи номыл… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Бырæн хъил — см. Бырæн хъил – перевод Бырæн хъил – мардæвæрæн æмæ марды кæндты фæтк æмæ æгъдæутты æууæлтæй иу: даргъ, лæгъз æмæ фысы сойæ сæрст хъил. Мæрдты ном ссарыны тыххæй иу сæ хæстæджытæ афæдзы хисты бон дугътæ æмæ мил æхсынæй уæлдай æрыгон лæппутæн та… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ГУЫМАГ ЛÆГ — Гуымаг лæгыл Сослан фембæлы, Гуымы комы иу саджы фæстæ куы бафты, уæд. Саг уыйбæрц рæсугъд уыди, æмæ йæ Сосланы цæст фехсын нæ уарзта. Йæхи иу куы базмæлын кодта саг, уæд иу йæ хъуын алы æвзагæй суасыди. Гъе ныр æй фехсон, куыд загъта, афтæ фаты… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Къутугæнæн — см. Къутугæнæн – перевод Къутугæнæн – ирон адæмы зæхкуысты къæлиндары уалдзыгон циклимæ баст бинонты бæрæгбон хорарæх æмæ хосарæхы бардуаг Уациллайы номыл. Кодтой йæ зынгæ уалдзыгон бæрæгбон Куадзæнæй къуыри раздæр. Къутугæнæны æнæмæнг миниуæг… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЗÆРДÆ НÆ ДАРЫН — тж. ЗÆРДÆ НИЦÆУЫЛ ДАРЫН Ныфс никæмæй, ницæмæй æвæрын. Фæлæ йыл уæддæр тынг йæ зæрдæ нæ дардта (чызгыл)... тренер. (Ф. 1987. 9.) Гыгы рауын бауын, ратил батил акодта сывæллоны æмæ кæд йæ зæрдæ уыйбæрц ницæуыл ма фæдардта, уæддæр ныфсытæ авæрдта… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆРДÆМÆ ХИЗЫН — Бауарзын, искæмæн аргъ кæнын, исты цау, ныхас миддунемæ арф айсын. Войти в сердце. Æгас зымæджы дæргъы уыйбæрц æрæууæндын кодта йæхиуыл Зазайы бинонты, уый бæрц бахызти сæ зæрдæйы æмæ йæ хи бинонтæй нал æвзæрстой. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆХХЫ БЫНТЫ ЦÆУÆГ УЫН — Стар хинæйдзаг уын. Колыйы фырт, зæххы бынты цæуæг лæппу, уыйбæрц бакодта æмæ йæхи æхсæдæг скодта сылгоймæгтимæ. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
СУРÆЙ ДАСЫН — 1. Искæй тынг бафхæрын. Лади... мидбыл фæхудт æмæ йæхи мидæг сдзырдта: «Гъе, уый дын доклад, гъе. Уый сæ сурæй æрдастаид, дыууын фондз сыфы мæнæ нæй. Цымæ дзы уыйбæрц цытæ фæфыста». (СИ. 1990, 183.) 2. Тынг фыдсыл уæвын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТЫНДЗГÆ ЗОНД — Дардыл чи хъуыды кæны, ахæм. Уасикъо уыйбæрц къæрцхъус æмæ тындзгæ зонды хицау разынд æмæ уайтагъд бамбæрста йæ ног зонгæйы хъуыды. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта